Presbiyoplar Ä°çin Uzak-Yakın-Orta GörüÅŸ SaÄŸlayan Kontak Lens Var mı?
Tıp dilinde prespiyobi olarak isimlendirilen ve 40'lı yaÅŸlar civarında ortaya çıkan bu kırılma kusurunda gözün odaklanma yeteneÄŸi azaldığı için yakını daha iyi görebilmek ve okuyabilmek zorlaÅŸmaya baÅŸlar.
Bu dönemde kiÅŸinin ihtiyaçları yakın okuma gözlüÄŸünden baÅŸlayarak zaman içinde uzak-yakın-orta görüÅŸü aynı görme aracıyla saÄŸlama isteÄŸine doÄŸru ÅŸekillenir. Progresif veya multifokal olarak adlandırılan gözlük camları ile presbiyoplar uzak-yakın ve orta görüÅŸü tek gözlükle çözebilmektedirler. Kontak lens kullanımına alışkın kiÅŸiler için de aynı ihtiyaca cevap veren multifokal ve afokal tasarımlı kontak lensler bulunmaktadır.
Uzak-Yakın-Orta GörüÅŸ SaÄŸlayan Kontak Lensin Çalışma Prensibi Nasıldır?
Presbiyopi ilerledikçe kullanılan cep telefonundaki küçük yazılar, sinema ve televizyondaki alt yazılar ya da dizüstü bilgisayarların giderek küçülmesi ile yazıların okunması gittikçe güçleÅŸir. Ä°leri teknolojinin de tetiklediÄŸi yakını görememe problemi, yıllara baÄŸlı olarak her insanda standart bir ÅŸekilde artıyor. 60’lı yaÅŸlarda tepe noktasına ulaÅŸan prespiyobi, hayatı daha da zorlaÅŸtırır.
Ä°ÅŸte bu noktada tipik lens kullanımında olduÄŸu gibi, göze dışarıdan yerleÅŸtirilen ve günlük bakımı düzenli gerçekleÅŸtirilmesi gereken multifokal ve afokal kontak lensler, kullanıcıya her mesafede keskin ve canlı bir görüÅŸ kazandırır.
​
Özellikle uzun yıllar boyunca kontak lens kullanmış kiÅŸilerin presbiyopi sorununun baÅŸlaması ardından da alışkanlıklarını devam ettirmeleri açısından bu lensler çok kullanışlıdır.
​
Multifokal Lensler
Multifokal kontak lensler, kullanan kiÅŸinin deÄŸiÅŸik uzaklıktaki görüntüleri görmesini saÄŸlar.
Multifokal kontak lenslerde, tasarımsal olarak tek lenste birden fazla derece bulunur. Tek lenste çok yakındaki nesneler için bir derece, uzaktaki nesneler için bir derece, bir de bu ikisi arasında olan uzaklıktaki nesneler için dereceler mevcuttur. Bu dereceler kademeli olarak geçiÅŸlidir. Bu tasarım sayesinde presbiyopisi olan insanlar ileri yaÅŸtan dolayı meydana gelen yakındaki nesneleri net görememe problemlerini kontak lens kullanarak ortadan kaldırabilirler.
​
Multifokal kontak lens tasarımında farklı görme uzaklıkları için yapılmış lens dereceleri eÅŸ merkezli daireler halinde tasarımlanmıştır.
Afokal Lensler
Afokal tasarımı presbiyopi için kontak lens alanında yeni bir kavramı temsil eder.
Bu tasarıma sahip kontak lensler, multifokal (multifocal-çok odaklı) veya progresif (progressive-geçiÅŸli) olmayıp, lensin tam merkezinde bulunan mikroskobik büyüklükteki ultra yansıtıcı alan sayesinde oluÅŸturulan aksiyal (axial) ve paraksiyal (paraxial) ışıklarla, retina üzerine düÅŸen odaklanmış görüntüye dâhil olmayan bir alan yaratır.
Afokal lensin tam merkezinde mikroskobik büyüklükte kırıcılığı farklı olan ultra yansıtıcı bir alan bulunmaktadır. Bu alan sayesinde lens üzerinde kör bir nokta oluÅŸturulmuÅŸtur. Ä°ÄŸne deliÄŸi (pin hole) etkisinin tam tersi ÅŸeklinde düÅŸünülebilir.
Bu sayede odak derinliÄŸi arttırılarak uzak, orta ve okuma mesafesinde kaliteli bir görüÅŸ saÄŸlanmış olur.
Multifokal kontak lenslerin kullanılması, kiÅŸinin oküler mekanizmasından daha çok serebral mekanizmasına tanıtılması gereken bir adaptasyon karmaşıklığı gerektirir. Afokal tasarım ise, herhangi bir adaptasyon süreci gerektirmediÄŸi için simultane imajlara da neden olmaz.
​