Kontak Lenslerin Kullanımı
Kontak lens kullanmanın getireceği faydalardan uzun yıllar boyu yararlanabilmek için kullanıcıların hijyen başta olmak üzere bazı kurallara dikkatle uymalarının büyük önemi bulunmaktadır.
Günümüzde bir çok kullanıcı gözlükten hoşlanmadığı için gözlüklerini gerektiği şekilde düzenli kullanmayıp kendisini düşük görüş kalitesine mahkum etmektedir. Bu kişilerin kontak lens kullanmaları hem göz sağlıkları açısından hem de kaliteli görüşe sahip olmaları yönünden büyük yarar sağlayacaktır. Bu alternatifi değerlendirmek isteyen kişiler arasında kontak lens kullanma konusundaki çekincelerin en başında kontak lens kullanmanın riskleri gelir. Aslında oluşabilecek risklerin en büyük ve neredeyse tek kaynağı bilinçsiz ve özensiz kullanım şeklidir.
Kontak Lens Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Temel Kurallar
Kontak Lens Kullanıcıları ve El Yıkama
Eller Kalıp Sabunla Yıkanmalıdır.
-
Kontak lens kullanımından önce göz doktoru muayenesi gereklidir.
-
Kontak lensler aynı ilaç gibi sağlık ürünüdür. Internet sitelerinden online kontak lens satın almak yasal değildir sağlık riski barındırır. Internet siteleri Sağlık Bakanlığı tarafından denetlenmediği için sahte, kaçak, süresi geçmiş lens alıyor olabilirsiniz. Kontak lensler doktor reçetesi ile sadece optik mağazalardan satın alınmalıdır.
-
Her numaralı kontak lens kullanıcısının mutlaka yedek bir gözlüğü olmalıdır.
-
Uyumadan önce kontak lensler çıkarılmalıdır.
-
Kontak lenslerle havuza, denize, banyoya, saunaya ve benzeri buharlı ortamlara girilmez.
-
Kontak lensleri kullanmadan önce eller mutlaka kalıp sabun ile yıkanıp, kağıt havlu ile kurulanmalıdır. Tırnaklar kısa olmalıdır.
-
Makyaj yapılacaksa önce kontak lensler takılmalı, makyaj sonra yapılmalıdır.
-
Günlük kullan-at lensler dışındaki tüm lensler mutlaka bol solüsyon ile yıkanıp göze takılmalı ve çıkarıldığında da mutlaka yıkanarak kutulara yerleştirilmelidir.
-
Lensler gözümüzdeyken lens saklama kaplarındaki solüsyon dökülerek, kutular kurutulmalıdır. Lensler yeniden saklama kabına yerleştirilmeden önce yeni solüsyon konmalıdır.
-
Solüsyon şişelerinden farklı şişelere aktarma yapılmamalıdır.
-
Solüsyon şişelerinin ağız kısmına dokunulmamalıdır.
-
Solüsyonlar açıldıktan sonra şişe üzerinde belirtilen gün sayısı içinde tüketilmelidir.
-
Lens saklama kapları 1-2 aylık kullanım sonunda atılarak yeni kaplar alınmalıdır.
-
Sağ göz, sol göz farklı dioptride ise kutu kapaklarının karışmamasına dikkat edilmelidir.
-
Gözlerde yanma, batma, kaşınma ve kızarıklık durumunda hemen göz hekimine başvurulmalıdır.
Eller Kağıt Havlu ile Kurulanmalıdır.
Kontak Lens Kullanımında Oluşabilecek Riskler
-
Hijyen, kullanım süresi, alerji gibi durumlara dikkat edilmediğinde geçici ya da kalıcı bazı göz kusurlarına neden olabilir.
-
Çok uzun süreler boyunca kitap okumak, bilgisayar karşısında çalışmak gibi aktivitelerde gözü çok yorar ve acı çektirici bir hâl alabilir. Kitap okumak ve bilgisayarda çalışmak uzun saatlerinizi alacaksa yedek gözlüğü kullanmak daha sağlıklıdır.
-
Uzun saatler kontak lens kullanımı göz kuruluğuna sebep olabilir ve yanınızda devamlı yapay gözyaşı taşımak zorunda kalabilirsiniz.
Kontak Lens Kullanımında Genel Uyarılar ve Tavsiyeler
-
Eğer göz kuruluğu probleminiz varsa ve gözyaşı miktarınız azsa, uzun süreli kontak lens kullanımı yerine gözlüğü tercih ediniz; zira daha ciddî problemlere sebep olabilir.
-
Göz tansiyonu gibi göz sorunlarınız varsa kontak lens kullanımı için göz hekiminizden mutlaka bilgi ve onay alınız.
-
Kontak lenslerinizi, sürelerinden fazla kullanmayınız. Günlük lensleri bir günden fazla, aylık lensleri ise bir aydan fazla kullanmayınız.
-
Günde en fazla 12-13 saat boyunca lens takınız. Daha fazlası gözünüze zarar verebilir ve görme kalitesini düşürebilir.
-
Eğer gözünüzde batma, yanma, kaşıntı, aşırı sulanma gibi rahatsızlıklar hissediyorsanız lensinizi çıkarmalısınız. Lensi ters takmış olabilirsiniz ya da lens üzerinde yabancı bir cisim bulunabilir. Ayrıca, gözleriniz kanlandığında ve de çok yorgun olduğunuz zamanlarda da lens takmayınız. Olumsuz sonuçlara yol açabilir.
-
Gözünüzde bir sorun yaşamasanız da yılda bir kez göz doktorunuza muayene olunuz.
-
Eğer üzerinde çizik, yırtık gibi kalıcı bir hasar oluşmamışsa, yere düşen bir lens iyice temizlendikten sonra tekrar kullanılabilir. Ancak riski her durumda ortadan kaldırmak için bu lensi kullanmamak en doğru çözümdür.
-
Kontak lens kullandığınız zamanlarda dumanlı ve tozlu ortamlarda kalmamaya ve yüzme gibi doğrudan gözü etkileyebilecek aktiviteler yapmamaya özen gösterin. Bahar aylarında ortaya çıkan polenler de lensinize ve dolayısıyla gözünüze zarar verebilmektedir.
-
Lens kullanırken tırnaklarınızın kısa olmasına dikkat ediniz. Uzun ya da keskin tırnaklar lensinize zarar verip onu çizebilir ya da yırtabilir. Daha da vahimi uzun tırnakların göze temasında gözünüzün mikrop kapma olasılığı ortaya çıkar.
-
Sıcak, nemsiz ve kuru havalarda; bilgisayar ekranı karşısında; kitap okurken ya da ders çalışırken lens kullanmamaya özen gösteriniz.
Kontak Lens Nasıl Takılır?
İlk Kez Lens Takıp Çıkaracak Acemi Kullanıcıların Dikkat Etmesi Gerekenler
Kontak lensi ilk kez kullanacak kişiler, lensin takılması, çıkarılması, saklanması konusundaki tüm bilgileri göz hekimi ve optisyenlerden alarak kullanım için ön hazırlıklarını tamamlamalıdırlar.
-
Yumuşak kontak lensler çok ince ve kaygandır, dolayısıyla çok kolay hasar görürler.
-
İlk kullanıcılar bu lensleri takma ve çıkarma konusunda çok iyi uyarılmalıdırlar.
-
İlk kullanıcıların en çok yaptığı hata ince yapılarından dolayı bu lensleri yırtmaktır.
-
Acemi kullanıcıların lens takıp çıkarırken ellerinden kayıp düşürme riskini göz önünde bulundurarak temiz bir ortamda, belki de temiz bir havluyu düşebilecek alana yayarak bu işlemi yapmaları tavsiye edilir.
Tek Elle Takma Yöntemi
-
Temiz bir çalışma ortamı oluşturun. Temizlik malzemelerinin hazır olduğuna ve yakınlarda bir ayna olduğuna emin olun.
-
Lensinizi elinize almadan önce ellerinizi kalıp sabun ile yıkayıp kağıt havlu ile kurulayın.
-
Sağ lensi kabından çıkarın.
-
Lensin iç yüzeyinin dışa dönmemiş olmasına dikkat edin. Dönmüşse düzeltin. Lensin kenarları bir çanak gibi yukarı bakmalıdır. Lensi parmak ucuna koyunuz ve profilden bakın. Eğer kase şeklinde, düz ve uçları dışa doğru genişlemiyor ise doğru duruyor demektir. Aksi durumda lensi avuç içinde düzeltip tekrar parmak ucuna alın.
-
Başınızı dik tutup karşıya bakarak sağ orta parmağınızla alt göz kapağınızı aşağıya çekin.
-
Yukarıya bakın ve lensi göz akınızın alt kısmına yavaşça yerleştirin. Sonra lensin tam oturması için aşağıya bakın.
-
İşaret parmağınızı geri çekin ve alt göz kapağınızı yavaşça bırakın.
-
Gözünüzü hemen kırpmayın. Lens takıldıktan hemen sonra sert bir göz kırpması lensin kıvrılıp gözden düşmesine neden olur. Göz kapakları kapanmadan birkaç saniye önce lens yerleşmiş olmalıdır. Gözünüzü yavaşça kapatarak lensin kendini ortalamasını sağlayın. Lensin altında kalabilecek herhangi bir hava kabarcığını gidermek için gözlerinizi kapalı şekilde tutarak gözkapaklarına masaj yaparak yerleşmesine yardımcı olabilirsiniz.
-
Aynı işlemi sol lens için de uygulayın.
İki Elle Takma Yöntemi
-
Lensinizi elinize almadan önce ellerinizi kalıp sabun ile yıkayıp kağıt havlu ile kurulayın.
-
Sağ lensi kabından çıkarın.
-
Lensin iç yüzeyinin dışa dönmemiş olmasına dikkat edin. Dönmüşse düzeltin. Lensin kenarları bir çanak gibi yukarı bakmalıdır. Lensi parmak ucuna koyunuz ve profilden bakın. Eğer kase şeklinde, düz ve uçları dışa doğru genişlemiyor ise doğru duruyor demektir. Aksi durumda lensi avuç içinde düzeltip tekrar parmak ucuna alın.
-
Sol orta parmağınızla göz kapağınızı kaşınıza doğru çekin.
-
Sağ işaret parmağınızın üzerine lensi koyup, sağ orta parmağınızla göz kapağınızı aşağıya çekin. Sonra işaret parmağınızla lensi gözünüzün tam ortasına yerleştirin.
-
Bu duruşunuzu bozmadan, aşağıya bakarak lensin yerine oturmasını sağlayın. Sonra göz kapaklarınızı yavaşça bırakın.
-
Gözünüzü hemen kırpmayın. Lens takıldıktan hemen sonra sert bir göz kırpması lensin kıvrılıp gözden düşmesine neden olur. Göz kapakları kapanmadan birkaç saniye önce lens yerleşmiş olmalıdır. Gözünüzü yavaşça kapatarak lensin kendini ortalamasını sağlayın. Lensin altında kalabilecek herhangi bir hava kabarcığını gidermek için gözlerinizi kapalı şekilde tutarak gözkapaklarına masaj yaparak yerleşmesine yardımcı olabilirsiniz.
-
Aynı işlemi sol lensiniz için de uygulayın.
Not : Göz doktorunuz, burada önerilen takma ve çıkarma yöntemleri dışında, daha farklı yöntemler de önerebilir. Her zaman için göz doktorunuzun önerdiği yöntemleri tercih edin.
Kontak Lens Nasıl Çıkarılır?
-
Lenslerinizi tutmadan önce, tavsiye edilen şekilde ellerinizi kalıp sabunla yıkayın ve kağıt havlu ile kurulayın.
-
Lens kabınızı hazırlayın. Temizlik gerekiyorsa lens solüsyonu ile çalkalayın.
-
Lens kabınızın sağ kapağını açarak içine yeterli miktarda solüsyon dökün.
-
Takma ve çıkarmaya her zaman sağ gözünüzle başlamak lenslerinizi karışmasını önler.
-
Yukarı doğru veya yana doğru bakın, bu gözün sklerasının görünen alanının genişlemesine yardımcı olacaktır.
-
Orta parmaklarınızla, üst göz kapağı ve alt göz kapağını destekleyin. Kirpikleri üst ve alt kısımlara çektiğinizden emin olun.
-
İşaret parmağınızla kontak lensi gözün açıkta kalan beyaz kısmına doğru kaydırın.
-
İşaret parmağınızı lensten kaldırmadan, işaret parmağınız ve baş parmağınızla hafifçe kontak lensi sıkın ve gözden ayırın.
-
Çıkardığınız kontak lensi avucunuzun içine alıp üzerine temizleme solüsyonunuzdan dökün.
-
Diğer elinizin işaret parmağı ile lensin her iki yüzeyine de mekanik temizlik yapın.
-
Daha sonra kontak lens avucunuzda iken solüsyonunuzdan tekrar dökerek yıkama yapın. Bu kalıntıların lensin yüzeyinden uzaklaşmasını sağlayacaktır.
-
Artık lensinizi lens kabına koyabilirsiniz.
-
Aynı işlemi sol gözünüz için de yapın.
Not: Göz doktorunuz, burada önerilen takma ve çıkarma yöntemleri dışında, daha farklı yöntemler de önerebilir. Her zaman için göz doktorunuzun önerdiği yöntemleri tercih edin.
Hangi Durumlarda Kontak Lens Çıkarılmalıdır?
-
Akşam yatmadan önce kontak lensler mutlaka çıkarılmalıdır. Kullandığınız kontak lens bir kaç gün boyunca gözde kalabilen tip bir lens olarak üretilmiş bile olsa göz hekimleri gece lensle uyumaya çok net bir şekilde karşıdırlar. Gece nöbetiyle çalışan kişilerin nöbet sırasında gözlüğü tercih etmesi bu nedenle daha doğrudur. Gece yatmadan önce lenslerinizi mutlaka çıkarınız.
-
Kontak lensi çok tozlu bir ortama girildiğinde çıkarmakta fayda vardır. Kontak lens çıkartılıp gözlük takılmalıdır çünkü tozlar kontak lensle korneanın arasına girer ve korneanın çizilmesine neden olur ve kornea mikrop kapabilir.
-
Banyo, duş ve yüz yıkama esnasında kontak lens çıkarılmalıdır. Kontak lens hiç bir zaman çeşme suyuyla temas etmemelidir. Çeşme suyunda tüm klorlamaya karşın göze zararlı bakteriler olabilir. Bu bakteriler gözde ciddi enfeksiyonlara sebep olabilirler.
-
Havuz, sauna, hamam gibi ortamlara girmeden önce kontak lens çıkarılmalıdır.
-
Dışarıdan göze toksin maddelerin rahatça kaçabileceği ortamlarda lens çıkartılıp gözlük takılmalıdır.
-
Göz yaşı kuruluğundan şikayet eden kişiler çok kuru ve klimalı ortamlarda kontak lens kullanırken zorluk çekebilirler. Örneğin uzun uçak yolculuklarında yedek gözlüğü yanınızda bulundurmakta fayda vardır.
-
Gözde yanma, batma, kaşınma hissi olduğunda kontak lens hemen çıkarılmalı ve göz hekimine başvurulmalıdır.
Kontak Lens Gözdeyken Uyunursa Ne Olur?
-
Kural olarak uyumadan önce kontak lensler mutlaka çıkarılmalıdır. Kullandığınız kontak lens bir kaç gün boyunca gözde kalabilen tip bir lens olarak üretilmiş bile olsa göz hekimleri gece lensle uyumaya çok net bir şekilde karşıdırlar. Gece nöbetiyle çalışan kişilerin nöbet sırasında gözlüğü tercih etmesi bu nedenle daha doğrudur. Gece yatmadan önce lenslerinizi mutlaka çıkarınız.
-
Uyku esnasında çıkarılmayan kontak lensler, göze basınç uygulayarak korneanın dolaşımı üzerinde olumsuz etkiye neden olacaktır. Zaten tüm gün kullanılan kontak lensler, oksijen alımını engelleyerek korneanın beslenmesini olumsuz etkilemektedir, bu nedenle kişi sadece gece yatarken değil dışarıdan eve geldiğinde kontak lensi çıkartıp gözlüğünü takmalıdır. Bu tamamen ev ortamında ayakkabıyı çıkartmak gibidir. Ayakkabı çıkarıldığında ayak nasıl rahatlıyorsa kontak lens çıkarılınca da da kornea rahatlar.
Kontak Lens Gözümüzdeyken Makyaj Yapabilir miyiz?
-
Kural olarak lensler daima makyajdan önce takılmalı, dikkatlice çıkarıldıktan sonra makyaj temizlenmelidir.
-
Makyaj gözdeyken lens takıldığında makyaj malzemelerin zerreler halindeki parçaları lens ile gözün korneası arasına girerek gözde istenmeyen sonuçlar doğurabilecek tahrişlere neden olabilir.
-
Kontak lens gözdeyken makyaj yapıldığında da kullanıcının dikkatli hareket etmesi gerekir. Makyaj malzemelerinin lense yapışması hem kullanıcının göz sağlığı ve hem de kontak lensin kullanım performansı açısından sorunlar yaratabilir. Bu nedenle kontak lens kullananlar makyaj yaparken dikkatli olmalıdırlar. Ağır makyajdan ve toz şeklindeki makyaj malzemelerinden uzak durulmalıdır.
-
Göz kapaklarının iç kenar kısmına makyaj yapılması sadece kontak lens kullanıcıları için değil, genel göz sağlığı için herkesin kaçınması gereken bir işlemdir.
-
Başkasının malzemeleriyle göz makyajı yapmak sadece kontak lens kullanıcıları için değil, herkesin göz sağlığı için çok tehlikelidir. Kendinizden başka kimsenin göz makyaj malzemelerini kullanmayın ve satın alma sırasında kesinlikle herkesin kullandığı deneme ürünlerini gözünüze sürmeyin.
-
Kontak lens gözdeyken makyaj temizlemek hatalıdır. Lens dikkatlice çıkarılıp iyice temizlendikten sonra makyaj temizliği yapılmalıdır.
-
Sürekli makyaj yapan kişilerin günlük kullan-at lens kullanması hijyen açısından daha güvenlidir.